wtorek, 31 grudnia 2019

Przeczytane. Listopad / grudzień 2019

57. Miła dziewczyna - Fritz Leiber, Stalker Books 2019 (Kindle)

Po zbiór opowiadań Fritza Leibera z lat 40. i 50. poprzedniego stulecia sięgnąłem po przeczytaniu bardzo pozytywnej recenzji w Nowej Fantastyce; jednocześnie zbiegło się to z moją chęcią nadrobienia zaległości w fantastycznej klasyce. Dostałem ciekawe wizje przyszłości, w których autor często ukazuje nową wizję rodziny (poligamiczne związki) albo straszy przed bronią masowej zagłady. A najmocniejszym punktem zbioru jest otwierające go opowiadanie Krzyżyki na chodniku o odwiecznym konflikcie piesi kontra kierowcy.

58. Po piśmie - Jacek Dukaj, Wydawnictwo Literackie 2019

Zbiór esejów Jacka Dukaja na temat tego, przez co zostanie zastąpiona era pisma (tak jak wcześniej epoka słowa mówionego została zastąpiona przez erę pisma). I, jak na Dukaja, czyta się to zaskakująco dobrze. Nie ma tu typowego dla beletrystyki autora popadania w bełkot, można więc spokojnie sprawdzić, jak Dukaj widzi w przyszłości przepływ informacji między ludźmi.

59. Maroko. Kraina Gnawy - Anna Korzeniowska, Novae Res 2019

Jak można się domyślić po tytule, ta króciutka książeczka opowiada o Maroku, a konkretnie o wycieczce autorki do tego kraju. Zapowiadało się ciekawie, a dostałem coś przypominającego połączenie relacji na blogu z wikipedią (bo faktem jest, że o historii poszczególnych plemion i rejonów, tradycji, ludziach i wielu innych rzeczach można się wiele z książki dowiedzieć).

60. Diabeł w maszynie - Anna Kańtoch, Powergraph 2019

Po wielu latach Anna Kańtoch opublikowała trzeci tom opowiadań o Domenicu Jordanie, detektywie od spraw związanych z działalnością ciemnych mocy. Trzy z nich były dla mnie powtórką, bo miałem przyjemność spotkać się z nimi bądź to w ramach Bookrage'a (czy też Artrage'a), bądź też w którejś inkarnacji Nowej Fantastyki. Nadal są to bardzo fajne kryminały z lekką domieszką fantasy. Dobrze, że autorka postanowiła trochę rozwinąć postać głównego bohatera, wspominając o jego przeszłości; pojawiają się też ciekawi bohaterowie drugoplanowi. Teraz bardzo chętnie przeczytałbym powieść o przygodach Domenica. Wydaje się, że został już odpowiednio zaprezentowany w opowiadaniach i teraz można go wrzucić w większą fabułę.

61. Ucieczka z raju - Robert J. Szmidt, Rebis 2016 (Kindle)

Drugi tom cyklu Pola Dawno Zapomnianych Bitew czytałem niemal pięć lat po pierwszym, więc naturalnym jest, że sporo rzeczy z poprzedniej lektury z mej pamięci umknęło. Na całe szczęście opublikowana w Łatwo być Bogiem Misja Nomady jest tak zapadającym w pamięć opowiadaniem, że coś przynajmniej kojarzyłem i kontynuację tego tekstu przyjąłem bezboleśnie. W Ucieczce z raju mamy klasyczny dla SF motyw wojny z obcymi, fabuła natomiast sprowadza się do ewakuacji jednej z planet zagrożonych atakiem. I z takiego prostego tematu udało się Szmidtowi wycisnąć bardzo zgrabną powieść. Na tyle zgrabną, że postaram się w wolnych chwilach sięgnąć po kolejne tomy, żeby sprawdzić, jak autor rozwinie swoje uniwersum.

62. Niebanalna Majorka - Ewa Sawicka, Novae Res 2019

Kupiłem tę książkę i zacząłem czytać mniej więcej w tym samym czasie, co Maroko Anny Korzeniowskiej. Sporo tu informacji na temat Majorki: autorka zwięźle przedstawia jej historię, opisuje co ciekawsze miejsca, przywołuje postacie, które swoje piętno na tej hiszpańskiej wyspie odcisnęły. Widać, że Ewa Sawicka Majorkę zna i że to miejsce nie jest jej obojętne; nie jest to książka typu "Pojechałam na wakacje i teraz wam wszystko opowiem", ale porządny portret wyspy, który tylko pobudził moje zainteresowanie nią.

63. Nieprzyjaciel Boga - Bernard Cornwell, Wydawnictwo Otwarte 2017

Drugi tom trylogii o królu Arturze, który sprezentowali mi teściowie z nie pamiętam już jakiej okazji (urodziny albo imieniny). Fajnie się to czyta. Zawsze lubiłem legendy arturiańskie, nawet jeśli nie znałem ich pod tym określeniem (a przynajmniej od czasu, kiedy na jednym zimowisku za czasów głębokiej podstawówki wpadł mi w ręce album na ich temat). Teraz czytam sobie Cornwella, który demitologizuje podania o Arturze, stara się umieszczać je w realiach historycznych przełomu V i VI wieku i pokazuje dojście Artura do władzy. Sam Artur jest tu zwykłym człowiekiem, dobrym żołnierzem i charyzmatycznym dowódcą. Magii w Nieprzyjacielu Boga jest trochę więcej niż w Zimowym monarsze - mam wrażenie, że autor skręca trochę z powieści historycznej w stronę delikatnego fantasy: Merlin i jego zaklęcia zdają się naprawdę mieć moc, a nie są tylko sztuczką na użytek gawiedzi. Co najważniejsze, Cornwell utrzymuje bardzo wysoki poziom, mam więc olbrzymią chęć znaleźć czas na zwieńczenie jego trylogii (a tu tyle książek jeszcze czeka na przeczytanie).

64. Zanim wyjedziesz w Bieszczady - Kazimierz Nóżka, Marcin Scelina, Maciej Kozłowski, Znak 2019

Jeden dziennikarz i dwóch leśników z Nadleśnictwa Baligród (tego znanego ze strony na Facebooku). I rozmowy o Bieszczadach; o tym, jakie były kiedyś i jakie są teraz. O tych, którzy jako pierwsi przecierali tu szlaki jeszcze za zaborów i o ludności lokalnej. Jest to także historia Kazimierza Nóżki i Marcina Sceliny; opowieść o tym, skąd pochodzą i co ich przygnało do bieszczadzkich lasów. Swój kawałek papieru znaleźć musiała też przyroda: nie brakuje historii o wilkach i niedźwiedziach, ale też spore fragmenty poświęcone są lokalnej florze. Bardzo przyjemna lektura, po której chce się rzucić wszystko i...

65. Lizbona. Miasto, które przytula - Marta Stacewicz-Paixão, Weronika Wawrzkowicz-Nasternak, Wielka Litera 2019 (Kindle)

Rozmowy o Lizbonie dwóch autorek, które związały swoje życia ze stolicą Portugalii. Książka jest bardzo ciekawą i udaną próbą oddania duszy miasta, pokazania charakteru Lizbony i lizbończyków. Sporo miejsca dostają na swoje wypowiedzi ludzie dla tego miejsca charakterystyczni, ci, którzy tam mieszkają i mogą się wypowiedzieć o tym, co ich urzeka i co im doskwiera. Do tego wszystkiego dochodzi cała masa zdjęć ukazująca magię Lizbony. Momentami żałowałem, że zdecydowałem się na e-booka a nie na papierową wersję.

66. Danny mistrz świata - Roald Dahl, Wydawnictwo Otwarte 2016

Tę książkę zacząłem czytać Synowi na dobranoc, ale w pewnym momencie zarzuciliśmy proceder wieczornych lektur na rzecz kołysanek. Dokończyłem więc tę opowieść Dahla, żeby wiedzieć, jak ona się skończy. Dostałem krótką powieść o chłopcu, który po śmierci matki (w sumie motyw trochę za ciężki dla trzylatka) mieszka z ojcem na stacji benzynowej. Właściwie to, czego dotyczy fabuła, jest mało istotne, bo najważniejsze tutaj jest pokazanie relacji między ojcem a synem. Dahlowi udało się bardzo dobrze oddać wzajemną miłość i szacunek, którymi darzą się bohaterowie nawet wtedy, gdy nie wszystko układa się tak, jak powinno.

67. Harda Horda - antologia, SQN 2019

Harda Horda to grupa dwunastu autorek, które stwierdziły, że kobiety w polskiej fantastyce są za słabo reprezentowane i postanowiły wziąć sprawy we własne ręce. Efektem ich starań jest antologia dwunastu bardzo dobrych kobiecych opowiadań. Wysokiej jakości tekstów nie ma się co dziwić, bo napisały je albo uznane już na rynku nazwiska (Białołęcka, Kańtoch, Kisiel), albo autorki, które wprawdzie są na dorobku, ale już w niejednym miejscu pokazały, że pisać potrafią (Hrycyszyn, Kubasiewicz). Teksty są różne tematycznie: mamy tu fantasy i SF, opowiadania humorystyczne i poważne - wszystkie porządnie napisane. I o ile nie jestem zwolennikiem segregacji płciowej w literaturze (bo dobra literatura jest dobra bez względu na to, kto ją pisze), tak uważam, że po ten zbiór warto sięgnąć.

68. Żniwiarz. Czerwone Słońce - Paulina Hendel, Czwarta Strona 2017 (Kindle)

Drugi tom cyklu o żniwiarzach Pauliny Hendel zaczyna się w momencie, w którym skończyła się Pusta noc. Odpowiada mi tu kreacja świata, gdzie istnieją ludzie obdarzeni specjalnym zmysłem pozwalającym im na dostrzeżenie istot nie z tej Ziemi, którzy mogą się odradzać w nowych ciałach, a życie spędzają na obronie nieświadomych przed nadnaturalnym zagrożeniem. Dobrze się zapowiadał też wątek rodzinny, choć tu mam wrażenie, że autorka wraz z rozwojem fabuły postanowiła z niego zrezygnować. Brakuje mi tu jakiegoś poważnego antagonisty i nie bardzo wiem, do czego bohaterowie zmierzają (ale potencjał do rozwoju fabuły jest, mam wrażenie, że zabrakło autorce stron do rozbudowania historii albo terminy goniły, albo celowo zostawiła to na później). Pozostaje niedosyt, który, mam nadzieję, zostanie zaspokojony w kolejnych tomach.

69. Z miłości? To współczuję - Agata Romaniuk, Wydawnictwo Poznańskie 2019

Po tę książkę sięgnąłem przed wyjazdem do Omanu. Jest to zbiór historii o omańskich kobietach, pokazujących, jak sobie radzą w życiu, z jakimi problemami się borykają i jak dotyka je dyskryminacja w tym islamskim kraju. Jest o aranżowanych małżeństwach, o rozwodach, kochankach z Tajlandii lub Filipin i kupowaniu przez starych Omańczyków dwunastoletnich żon w Indiach na dwutygodniowy seks w hotelu. No i o ile ja Oman wspominam bardzo dobrze, to z książki wychodzi jego obraz jako kraju mało ciekawego do życia, jeśli się jest kobietą.

70. Tajlandia. Dwa spełnione marzenia - Paweł Skiba, Bernardinum 2016

Kolejna pozycja z serii Biblioteka Poznaj Świat, nad którą pieczę ma Wojciech Cejrowski. O ile kiedyś faktycznie wychodziły tu pozycje warte uwagi, to teraz mam wrażenie, że wydaje się wszystko, co ktoś zechce napisać. Książka przypomina zestaw notek blogowych o wycieczce dwojga ludzi do Tajlandii (a także Laosu, Wietnamu i Kambodży, ale ten etap podróży jest przez autora pomijany). Dużo sprawniej napisany został epilog, którego napisała narzeczona, czy też może już żona. Na pewno autor z partnerką odwiedzają ciekawe miejsca, docierają tam, gdzie masowemu turyście się nie chce, problem w tym, że to wszystko wydaje się nie mieć znaczenia, bo Skiba szuka miejsca, gdzie może trenować muay thay. Seria przyzwyczaiła mnie też do solidnej porcji zdjęć, niestety w Tajlandii nie ma ich zbyt wiele, ale przyznać trzeba, że te, które się w książce znalazły, dobrze oddają urok i egzotykę tego odległego kraju. Mam nadzieję, że Biblioteka... w niedalekiej przyszłości wróci do swojego wysokiego poziomu (a może już wróciła, wszak omawiana książka ma już kilka lat).

71. Adwokat diabła - Andrew Neiderman, Vesper 2019

Wydawnictwo Vesper lubuje się w wydawaniu klasycznej literatury fantastycznej, choć w przypadku Adwokata diabła możemy mówić o raczej o literackim pierwowzorze klasycznego już filmu. Jest to historia pewnego adwokata, który podejmuje się obrony ludzi, których sam uważa za winnych. Neiderman stworzył bardzo ciekawą opowieść o upadku moralnym bohatera i jego zbyt późnym przebudzeniu. Jest to też krytyka środowisk prawniczych, dla których zwycięstwo w sprawie jest ważniejsze od dojścia do prawdy. Ale to już grała Metallica w And Justice for All.

72. Distortion - Cezary Zbierzchowski, Powergraph 2019

No i dlaczego Zbierzchowski tak mało pisze? Początkowo Distortion sprawia wrażenie relacji z wojny na Bliskim Wschodzie, gdzie pozmieniała się tylko część nazw własnych, ale nadal wiemy, że to jest nasz świat, bo wspomina się o Amerykanach. Potem pojawiają się dziwności i nawiązania do wcześniejszych tekstów autora (a przynajmniej tak mi się coś pod łepetyną kołacze - jak już wspomniałem, nie pisze on zbyt często i coś mi się mogło pokiełbasić). Żywi bohaterowie, bardzo realistyczna wizja "misji stabilizacyjnej", wiarygodnie pokazane reakcje miejscowych na obce wojska... Palce lizać!

Chciałem przeczytać do końca 2019 roku, ale mi nie wyszło:
- Anna Janowska - Monsun przychodzi dwa razy - 81%
- Ursula K. Le Guin - Sześć światów Hain - 78%
- Jan Brzechwa - Brzechwa dzieciom. Dzieła wszystkie. Wiersze - 78%
- Magdalena Świerczek-Gryboś - Openminder - 76%
- Sylwia Siedlecka - Złote piachy - 76%
- Arkady Fiedler - Madagaskar. Gorąca wieś Ambinanitelo - 68%
- Maciej Parowski - Wasz cyrk, moje małpy. Tom I - 61%
- Radek Rak - Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli - 53%
- Jakub Ćwiek - Stróże - 52%
- Paweł Kardasz - Safari. Zapiski przewodnika karawan - 42%
- Vladimir Wolff - Pierwsze starcie - 41%
- Harry Harrison - Przestrzeni! Przestrzeni! - 39%
- Magdalena Bartczak - Chile południowe. Tysiąc niespokojnych wysp - 30%
- Brian Aldiss - Cieplarnia - 25%
- Paweł Majka - Berserk. Spowiednik - 25%
- Paweł Goźliński - Akan - 17%
- Aneta Jadowska - Diabelski Młyn - 11%